TUYÊN TRUYỀN PHÒNG CHỐNG DỊCH SỐT RÉT

        Sốt rét là một bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng Plasmodium gây nên, bệnh lây truyền từ người sang người qua vết đốt từ muỗi Anopheles. Sốt rét là một căn bệnh có thể phòng ngừa và điều trị được. Tuy nhiên, hiện nay sốt rét vẫn tiếp tục có tác động tàn phá đến sức khỏe và nghề nghiệp của mọi người trên khắp thế giới. Sốt rét là một căn bệnh lâu đời, hiện chưa có vắc xin nhưng bệnh có thể phòng ngừa và điều trị khỏi. Chính vì vậy, để làm giảm số ca mắc, việc phòng chống muỗi truyền bệnh vẫn được xem là biện pháp hữu hiệu nhất thông qua nhiều phương pháp khác nhau như diệt muỗi bằng hóa chất hoặc ngăn sự tiếp xúc giữa người và muỗi truyền bệnh như làm rèm ở các khoảng không gian còn trống để ngăn muỗi bay vào nhà đốt người. Phát động chiến dịch truyền thông giáo dục sức khỏe phòng chống sốt rét.

  1. Sốt Rét là gì?

            - Bệnh Sốt Rét là một bệnh lây nhiễm, do Ký sinh trùng SR gây nên và muỗi SR là thủ phạm truyền bệnh từ người bị SR sang người lành. Bệnh nặng (SR ác tính) nếu không được cứu chữa kịp thời có thể sẽ dẫn tới tử vong.

            - Ký sinh trùng SR là một sinh vật rất nhỏ. Ta chỉ nhìn thấy chúng qua kính hiển vi có độ phóng đại lớn. Ký sinh trùng SR sống trong máu, trong một số cơ quan của cơ thể người. Chúng phá vỡ hàng loạt hồng cầu huỷ hoại các tế bào trong cơ thể và gây ra cơn sốt. Cơn sốt có thể có chu kỳ một ngày một cơn hay cách nhật, cách 3 ngày tuỳ theo tính chất của Ký sinh trùng SR.

            - Muỗi truyền bệnh Sốt Rét (Muỗi Anophen) hút máu của người bệnh, hút theo cả Ký sinh trùng Sốt Rét vào cơ thể muỗi. Ký sinh trùng phát triển, sinh sản nhân lên gấp nhiều lần. Khi con muỗi này đốt người lành đồng thời truyền ký sinh trùng và gây bệnh cho người. Sự lây lan này rất nhanh trong một thời gian ngắn có thể hàng trăm người cùng mắc bệnh Sốt rét.

             2.  Biểu hiện của bệnh sốt rét:
             Triệu chứng điển hình của bệnh sốt rét trải qua 3 giai đoạn: Rét run, sốt cao, vã mồ hôi cơn sốt kéo dài từ 2 đến 8 giờ, ngoài cơn sốt người bệnh trở lại bình thường, ngoài cơn sốt điển hình còn có các triệu chứng khác đi kèm như đau đầu, mệt mỏi, buồn nôn, đau cơ, rối loạn tiêu hóa, đau tức vùng gan….

       3. Bệnh sốt rét được chia ra 2 thể lâm sàng:
           * Sốt rét thể thông thường:
            -  Có cơn sốt điển hình: Rét run, sốt, vã mồ hôi
           -  Cơn sốt không điển hình:  Sốt không thành cơn, ớn lạnh, gai rét (gặp ở người sống lâu ngày trong vùng sốt rét lưu hành), sốt liên tục hoặc giao động (gặp ở người mắc sốt rét lần đầu, trẻ em).
          -  Thiếu máu, gan to, lách to.
          -  Xét nghiệm bắt được ký sinh trùng sốt rét (KSTSR +) hoặc test nhanh phát hiện kháng nguyên sốt rét (+)
         * Sốt rét ác tính:
          Sốt rét ác tính có biến chứng đe dọa tính mạng người bệnh nếu điều trị không đúng phác đồ, chậm trễ dễ bị tử vong. Sốt rét ác tính thường xảy ra ở những bệnh nhân nhiễm ký sinh trùng P. Fanciparum hoặc phối hợp hai loại ký sinh trùng P.Fanciparum và P.Vivax.                                          

          + Các dấu hiệu dự báo sốt rét ác tính:
          -  Rối loạn ý thức nhẹ(cuồng sảng, sốt li bì, vật vã)
          -  Sốt cao liên tục 39,5 độ - 41 độ C.
          -  Rối loạn tiêu hóa: Đau bụng cấp, nôn, tiêu chảy nhiều lần.
          -  Đau đầu dữ dội.
          -  Thiếu máu nặng, da xanh, niêm mạc nhợt
          -  Xét nghiệm mật độ ký sinh trùng trong máu rất cao ( P.Fanciparum +++)
          4.  Tác hại của bệnh sốt rét:
          -  Người mắc bệnh sốt rét thường xuyên bị thiếu máu (người gầy, da xanh, niêm mạc nhợt)
          -  Gan to, lách to dễ bị vỡ khi bị chấn thương.
          -  Phù nề do suy dinh dưỡng
          -  Phụ nữ có thai dễ bị sảy thai, đẻ non, thai chết lưu
          -  Trẻ em suy dinh dưỡng, chậm lớn.
          -  Người mắc bệnh sốt rét giảm sức lao động, giảm thu nhập, đói nghèo….
          -  Bệnh sốt rét điều trị không tốt trở thành nguồn bệnh lây lan trong cộng đồng và có thể trở  thành ác tính gây tử vong.
          5.  Biện pháp phòng chống bệnh sốt rét:    
          Bệnh sốt rét hiện nay vẫn chưa có vắc xin phòng ngừa, việc phòng chống bệnh sốt rét chủ yếu tiêu diệt véc tơ truyền bệnh là muỗi Anophen, để phòng bệnh sốt rét cần thực hiện một số biện pháp sau đây:

         -  Dùng hóa chất Permethrin tẩm mùng hoặc phun tồn lưu để diệt muỗi truyền bệnh sốt rét.
         -  Phát quang bụi rậm, vệ sinh nơi ở, khơi thông cống rãnh, diệt lăng quăng.
         -  Dùng hương xua muỗi.
         -  Mặc quần áo dài khi đi làm hoặc sinh hoạt trong nhà, ngủ mùng thường xuyên.

           Công tác phòng, chống bệnh sốt rét chỉ riêng ngành Y tế sẽ không thể giải quyết được mà đòi hỏi vai trò và trách nhiệm của chính quyền, ban ngành, đoàn thể, cộng đồng và nhiều lĩnh vực khác nhau nhằm đẩy mạnh công tác xã hội hóa phòng chống sốt rét, tích cực truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng để cùng chung tay đẩy lùi bệnh sốt rét, sớm về đích để loại trừ sốt rét tại Việt Nam, góp phần chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới.